Kandydat
Kandydat do bierzmowania powinien być ochrzczony oraz odpowiednio pouczony i przygotowany do odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych.
Przygotowanie do przyjęcia sakramentu
Obowiązek przygotowania ochrzczonych do przyjęcia sakramentu bierzmowania należy do całej wspólnoty Kościoła, w największym zaś stopniu do chrześcijańskich rodziców, których obowiązkiem jest troska o formowanie i umacnianie w dzieciach ducha wiary poprzez przykład życia i świadectwo własnej wiary. W tych przygotowaniach duszpasterze powinni służyć pomocą katechetyczną oraz troszczyć się o to, aby wszyscy ochrzczeni otrzymali pełne wtajemniczenie chrześcijańskie i zostali starannie przygotowani do sakramentu.
Świadek bierzmowania
Bierzmowanemu zazwyczaj towarzyszy świadek, który przedstawia go szafarzowi bierzmowania do namaszczenia krzyżmem, a potem pomaga w wiernym wypełnianiu przyrzeczeń złożonych na chrzcie. Świadkiem bierzmowania jest praktykujący katolik. Według ostatnich zaleceń powinien to być chrzestny – w ten sposób głębiej zaznacza się związek między chrztem a bierzmowaniem, a funkcje i obowiązki chrzestnego mogą być spełnione w sposób bardziej skuteczny. Niemniej świadkiem do bierzmowania może być inna osoba. Rodzice także mogą być świadkiem swojego dziecka.
Świadek bierzmowania wybrany przez kandydata powinien:
– być duchowo przygotowany do tej funkcji;
– być wystarczająco dojrzały do spełniania tego zadania;
– należeć do Kościoła katolickiego i przyjąć trzy sakramenty wtajemniczenia: chrzest, bierzmowanie i Eucharystię;
– mieć prawo od spełniania czynności świadka bierzmowania.
Szafarz sakramentu bierzmowania
Zwykle szafarzem sakramentu bierzmowania jest biskup – bezpośredni sukcesor władzy apostolskiej. W ten sposób jest podkreślony związek tego sakramentu z pierwszym zstąpieniem Ducha Świętego w dniu Pięćdziesiątnicy – wtedy to Apostołowie napełnieni Duchem Świętym sami przekazywali Go wiernym przez włożenie rąk. W określonych sytuacjach sakramentu bierzmowania może udzielić każdy kapłan.
Udzielenie sakramentu
Sakramentu bierzmowania udziela się zwykle w czasie Mszy św. przez namaszczenie krzyżmem na czole kandydata, którego dokonuje się wkładając rękę na głowę i wypowiadając przy tym słowa: „Przyjmij znamię daru Ducha Świętego”, aby podkreślić związek tego sakramentu z całym wtajemniczeniem chrześcijańskim, które osiąga szczyt w Eucharystii – przyjęciu Ciała i Krwi Chrystusa. Biskupowi mogą towarzyszyć kapłani koncelebrujący, którzy także wyciągają ręce nad kandydatami, jednak nic nie mówią. Włożenie rąk na przystępujących do bierzmowania wyraża biblijny gest, przez który wzywa się daru Ducha Świętego. Namaszczenie krzyżmem i towarzyszące temu słowa wyrażają skutki daru Ducha Świętego. Przez namaszczenie wonnym olejem ochrzczony otrzymuje niezniszczalne znamię Pańskie, które razem z darem Ducha Świętego doskonałej upodabnia go do Chrystusa i udziela mu łaski roznoszenia wśród ludzi „dobrej woni” (por. 2 Kor 2, 14).
Skutki bierzmowania
Sakrament ten jest przyjęciem darów Ducha Świętego, co wprowadza głębiej w życie Kościoła. Przejawia się ono trwaniem w podwójnej miłości względem Boga i bliźniego oraz wypełnianiem przykazań Kościoła.